باغستان های ولایت خوست درحال نابودی

گزارشی از احمد شاه

طبق اظهارات باشندگان محل، تقریباً نیم باغستان های میوه و خسته باب در ولایت خوست نابود شده و باقیمانده آن ها بلا استفاده به حال خود رها شده است.

درختانی که در جریان  حاکمیت ظاهرشاه کاشته شده بود، تا زمان جنگ های داخلی در دهه 1990 در حال ثمردهی قرار داشت ولی بعد از آن به دلیل نبود حکومت منظم، این دارایی های دولتی بدون صاحب رها شد.

بسیاری این باغ ها به جنگل های وحشی  مبدل شده  است و مردم آنها را بخاطر سوخت قطع ميکنند يا مواشي را درانجا رها ميکنند تا تغذيه شوند .

در شمال شرق شهر خوست، باغ  میلمه کوت به مساحت یک کلومتر مربع، اکنون تقریباً از استفاده خارج شده  اینجا و آنجا یگان درخت به چشم می خورد.

امیرشاه کارگر، پیرمردیست که زمانى مسوليت حفاظت يک باغ را به عهده داشت . او زمانی را بیاد می آورد که این درخت ها از نظر اقتصادی سودآور بود.

او گفت: "ما هر روز میوه و سبزیجات زیادی را به بازار خوست می بردیم. حکومت از اینجا عواید زیادی بدست می آورد، اما حالا حتی چند هزار افغانی هم از این باغ عاید نمی شود، چون اینجا به جنگل تبدیل شده و درخت ها از کار برآمده است."

زاهد همکار کارگر گفت که کارمندان محدود آنجا منابع و انگیزه کافی برای نگهداری از باغستان ندارند.

او گفت: "ما فقط بنام باغبانیم. فقط روز خود را در اینجا می گذرانیم. هیچ کاری از دست دو سه نفر باغبان بر نمی آید. ما هیچ امکانات و تخم در اختیار نداریم. معاش ما به وقتش داده نمی شود. بیخی به تنگ آمده ایم. اگر آب و امکانات موجود می بود و مشکلات ما حل می شد، با علاقه مندی کار می کردیم. حالا هیچ چیز نداریم."

رحیم شاه که در نزدیک جنگل میلمه کوت زندگی می کند، افزود: "باشندگان محل مواشی شان را هر روز در سبزه های اینجا می چرانند. بسیاری افراد علنی یا مخفیانه درخت ها را بخاطر سوخت قطع می کنند."

او گفت که باشندگان محل چندین بار به مقامات محلی شکایت کرده اند، اما هیچ اقدامی برای احیا و حفظ این ساحه انجام نشده است.

او گفت: "مردم دنیا دشت ها را به باغ تبدیل می کنند، ولی ما باغها را دشت می سازیم."

در مناطق دیگر خوست نیز مزارع و باغستان ها خراب شده است. از جمله باغ های موسوم به بلود، وزیر و فارم کاملاً به جنگل تبدیل شده و در هرکدام تنها چند نفر کارمند مصروف می باشند.

تعدادی نیز غصب شده و زمین شان به اهداف مختلف استفاده گردیده است.

یک باغستان بادام موسوم به سا را  تخریب شده چندى  میدان هوایی نیروهای ایالات متحده امريکا بود  به تازگی در اختیار اردوی ملی افغانستان گذاشته شده است.

باغ مرکزی در گذشته هزاران درخت سیب، گیلاس، زردآلو و انواع دیگر درختان میوه داشت، و یک قوریه نیز در آن وجود داشت که برای باغهای دیگر نهال تربیه می کرد. اما تعدادی از این درخت ها قطع شده و بجای شان دفاتر سازمان های خارجی و خانه های کارمندان ریاست زراعت آباد شده است.

تعدادی از باغها خراب شده و زمین های شان خالی بجا مانده است. در باغ ساگۍ در ولسوالی تنی 110،000 درخت بادام قطع شده و در باغهای کوچک تر بادام، زردآلو و انواع دیگر درخت های میوه در ولسوالی های مندوزی و اسماعیل خیل نیز تخریب شده است.

بسیاری ها از رکود سکتور باغداری که زمانی بسیار پر درآمد بود، اظهار تاسف می کنند. این باغستان ها منبع خوب میوه ها و سبزی های تازه برای مردم محل و همچنان منبع مهم صادرات میوه خشک بوده است.

میر افضل مدیر جنگلات ریاست زراعت ولایت خوست گفت: "اگر باغستان های ما بازسازی شوند، نهال ها و میوه جات این باغ ها در سراسر افغانستان به فروش خواهد رسید و عاید خوبی برای بودیجه دولت بدست خواهد آمد."

نقیب الله رییس زراعت خوست گفت که او پول و کارمندان کافی برای نگهداری باغ ها در اختیار ندارد چه رسد به منابع لازم برای بازسازی و سودآور کردن آن ها.

او گفت که ریاست اش به تراکتور و سایر تجهیزات سنگین بخاطر بازسازی شبکه های آبیاری و تخریب جنگلهای خودرو نیاز دارد.

او گفت: "ما به 300 هزار تا یک میلیون دالر پول برای هر باغ با درنظرداشت ساحه اش، نیاز داریم. هیچ کسی این پول را در اختیار ما قرار نمی دهد."

اکنون در هر باغ 7 کارمند مشغول به کار می باشند ولی به گفته او برای هر باغ 50 تا 70 نفر کارمند لازم است.

در یک خبرنامه دفتر والی خوست آمده است که آقای آصف رحیمی وزیر زراعت وعده سپرده است تا در جلسه ای با نمایندگان پارلمان و شورای ولایتی روی زراعت خوست تاکید خواهد کرد.

نقیب الله گفت که وزارت زراعت هر سال وعده هایی را مطرح می کند اما تاکنون هیچ کمکی از سوی آن وزارت انجام نشده است.

او گفت: "زمین زراعتی و بعضی باغ ها توسط افراد زورمند، مقامات حکومتی و سایرین در اینجا غصب شده، و ما در برابر آنها هیچ کاری انجام داده نمی توانیم."

این وضعیت بن بست حکیم خان و دیگر کارکنان محدود باغهای خوست را دلسرد و ناامید ساخته است.

حکیم خان 50 ساله گفت: "من تنها کارگر این باغ هستم. اگر من تمام روز راه بروم نمی توانم از یک سمت به سمت دیگر باغ برسم. ماه هیچ ابزار و امکاناتی برای کار نداریم، و آب جاری نیز در باغ وجود ندارد. درخت ها خشکیده و من ازین بابت متاسفم... وقتی درخت ها را در باغ می بینم دلم خون می شود. دلم نمی خواهد به باغ بروم چون احساس درد می کنم."

احمد شاه گزارشگریست در خوست که از سوی آی دبلیو پی آر تربیت شده است.