باشندگان ملکی مارجه علیه طالبان دست به سلاح می برند

گزارشی از یک کارآموز آی دبلیو پی آر- افغانستان

گزارش شماره 380

16 نوامبر 2010

جمعی از روستائیان در ولسوالی مارجه ولایت هلمند می گویند که نیروی مسلحی را برای دفاع در برابر طالبان تشکیل داده اند. این اولین اقدام از نوع خود درین ولایت ناآرام جنوبی می باشد.

در قریه فقیر نشین دوتان که اکثر ساکنانش از طریق زراعت و مالداری زندگی می کنند، گروپ مسلح 150 نفری تشکیل شده که می گویند آنها نه تنها مخالف حضور طالبان می باشند بلکه نمی خواهند نیروهای افغان و ائتلاف نیز در منطقه حضور داشته باشند.

رهبر آنان که بنام بازگل مشهور است، قبلاً قوماندان مجاهدین بوده و اکنون رییس شورای ولسوالی مارجه می باشد. همه اعضای گروپ مسلح مربوط به قبیله او اند.

اما، این گروپ این ادعا را که گویا آنها ملیشای قومی ایجاد کرده اند، رد می کنند و تاکید دارند آنها هیچ وابستگی به نهادهای دولتی ندارند و ازین مراجع پول دریافت نمی کنند.

بازگل گفت: "ما با حکومت صحبت کردیم که سلاح بدست گرفته ایم تا امنیت را به قریه ی خود باز گردانیم، حکومت این را پذیرفت و توافق کرد که اگر ما در محل با خود تفنگ بگردانیم، مزاحمت نکنند."

او می گوید که ملیشه ی این قریه طالبان را از محل خود بیرون رانده اند. این امر باعث شده تا پولیس ملی و نیروهای ائتلاف نیز از تلاشی و حملات شبانه که در گذشته تلفات ملکی در پی داشته، دست بردارند.

بازگل گفت: "ما درینجا تا زمانی که ثبات عمومی در سراسر مارجه حاکم شود و مردم بتوانند در صلح زندگی کنند، امنیت را تامین خواهیم کرد."

او با اشاره به کودکان قریه که به سوی مکتب می رفتند، افزود: "این اطفال معصوم برای سالها از تعلیم دور مانده اند، اما اکنون لحظه خوبی است که آنها می توانند به مکتب بروند. تنها از قریه ما حدود 300 طفل به مکتب می روند، کاری که در گذشته نمی توانستند."

تلاش هایی از سوی نیروهای ائتلاف برای ایجاد نیروی دفاع خودی داوطلب صورت گرفته است. از جمله می توان از برنامه ثبات قریه نام برد که دران باشندگان قریه در زمینه تامین امنیت خودشان تربیه می شدند. این برنامه سال گذشته از سوی نیروهای ویژه ی ایالات متحده براه انداخته شد.

اما با توجه به تاریخ افغانستان و درگیری هایی که بین ملیشه های متخاصم صورت گرفته، این برنامه بسیار حساس می باشد.

در اوایل دهه 1990 میلادی، گروپ های مجاهدین که علیه نیروهای شوروی جنگیده بودند -همچنان واحدهایی که قبلاً به رژیم کمونیستی وفادار بودند، خصوصاً آنهایی که از سوی جنرال عبدالرشید دوستم رهبری می شدند- به جان همدیگر افتاده و برای کنترل کشور جنگ خونین داخلی راه انداختند.

اعضای گروپ مسلح دوتان تاکید دارند که آنها صرفاً قصد تامین امنیت محله خود را دارند.

صفرخان درحالیکه تفنگ کلاشنکوف خود را به شانه اش آویخته می گوید: "ما برای درگیری با کسی تفنگ بدست نگرفته ایم- تنها چیزی که ما می خواهیم حفاظت از منطقه و خود ما می باشد. ما علیه هرکسی که محل ما را بی ثبات کند خواهیم جنگید، کسانی که به خانه هایی ما وارد می شوند، کودکان ما را از مکتب باز می دارند و در زندگی صلح آمیز ما بی نظمی ایجاد می کنند."

خان، درحالیکه با انگشتانش ریش خود را لمس می کند، گفت که بزرگترین مشکل آنها تلاش های طالبان در ممانعت کودکان از مکتب و جلوگیری از پروژه های کمک رسانی می باشند.

او افزود: "طالبان می گفتند کمک حرام است و کسی که جرئت به دریافت کمک می کرد، به شدت مورد لت و کوب قرار می گرفتند، ازینرو هیچ کس نمی توانست کمک بگیرد."

حدود 15000 سرباز افغان و خارجی در عملیات مشترک در ماه جنوری شرکت کردند تا در برابر 2000 جنگجوی طالبان برای کنترل مارجه، یکی از مراکز عمده تولید مواد مخدر در هلمند، بجنگند.

درحالیکه عملیات نظامی موفقیت آمیز خوانده شد، باشندگان بازهم از افزایش ناامنی در منطقه هوشدار داده اند.

ملنگ، باشنده دوتان نیز به ملیشه ی قریه پیوسته است. صورت پهن او کاملاً صاف تراشیده شده که نشانه روشنی از مخالفت او با طالبان می باشد.

او گفت: "ما بخاطر دفاع از قبیله خود تفنگ نگرفته ایم، بلکه می خواهیم از همه مردم دفاع کنیم. ما مجبوریم موضع گرفته و امنیت منطقه، کلینیک ها، مکاتب و سایر محلات را بگیریم."

معلوم نیست که فعالیت های این گروپ تا چی حد با مقامات محلی هماهنگ است.

غلام ولی، قوماندان امنیه مارجه گفت که این گروپ از سوی حکومت کمک می شود، اما توضیح نداد که چگونه. او گفت که مقامات کابل روی پروسه ای کار می کنند تا این گروپ را در وزارت داخله ثبت کنند تا مقامات بتوانند راه قانونی برای پرداخت معاشات آنها پیدا نمایند.

او گفت: "هرچند ما تاکنون به آنها کمک جدی نکرده ایم، هروقت آنها از سوی کسی درینجا با تهدید مواجه شود، ما به تقاضای شان پاسخ داده و آنها را حمایت می کنیم."

اما داود احمدی سخنگوی گلاب منگل، والی هلمند به شدت این موضوع را رد کرد که گویا گروپ مسلح قریه مذکور وابسته به حکومت می باشد یا آنکه در آینده با آنها در ارتباط گردد.

او گفت: "درست است که مردم در مارجه برای آوردن امنیت در منطقه شان دست به تفنگ برده اند تا بتوانند زندگی صلح آمیز داشته باشند. اینها نه اربکی قومی اند، و نه حکومت به کدام شکلی آنها را کمک کرده و نه برای شان معاش تعیین نموده است. دلیلی که آنها دست به سلاح برده اند، این است که از بیرحمی های طالبان به تنگ آمده اند."

قاری یوسف احمدی، سخنگوی طالبان از وجود ملیشه ی قریه اظهار بی اطلاعی کرد و گفت که شورشیان از حمایت وسیع مردم محل برخوردار می باشند.

او گفت: "مردم در همه جا با ما خوشند و مردم با طالبان مشکلی ندارند. این یکی از رازهای موفقیت ماست که مردم از ما راضی اند." او افزود تنها کسانی که در مارجه دست به تفنگ برده اند شورشیان می باشند.

"ما نمی پذیریم که مردم به حکومت پیوسته اند تا علیه طالبان ملیشه بسازند. حکومت سخت تلاش دارد تا این کار را انجام دهد اما تلاش شان بی فایده بوده است."

اما، برخی در میان مردم محل با ایجاد ملیشه های محلی مخالفند.

شرف الدین که پایش را در جنگ داخلی اوایل دهه نوزده نود میلادی از دست داده، در لشکرگاه مرکز ولایت هلمند کارگری می کند.

او گفت: "در گذشته وقتی ملیشه ساخته شدند، تنها باعث گرفتن جان مردم می شد و ناامنی را دامن می زد. ازینرو اینبار نیز نتیجه مشابه خواهد داد."

عبدالخالق باشنده ولسوالی ناوه در هلمند گفت در هر شرایط وقتی اسلحه بین باشندگان یک محل توزیع می شود، این کار تنها غم بیشتر در پی خواهد آورد.

او گفت: "تفنگ به هر نامی که توزیع شود، ما فکر می کنیم چیز بدی می باشد. وقتی حکومت و 40 کشور جهان نمی توانند ثبات بیاورند و طالبان را شکست دهند، این 100 یا 200 نفر چه کاری خواهند کرد؟ آنها فقط برای خود و قبیله شان مشکل ایجاد خواهند کرد، فقط همین."

در عین حال، باشندگان دوتان گزارش میدهند که زندگی درانجا به مراتب بهتر شده است. آنها می گویند در مقایسه با سایر قریه ها، آنها از مراقبت های صحی نسبی همچون واکسین پولیو برخوردارند، و کودکان شان به مکتب می روند.

زر ولی که ده سال دارد و درحالیکه بکس کتابها در شانه اش بود، به سمت مکتب می دوید گفت: "من حالا با ذهن آرام به مکتب می روم چون دیگر طالبان نیستند که مانع من شوند. حال مردم ما هم تفنگ گرفته اند تا نگذارند طالبان مانع مکتب رفتن ما شوند. بسیار خوشحالم که می توانم به مکتب بروم."

حاجی ملا، کارمند صحی که در کمپاین واکسیناسیون اشتراک داشت گفت از زمانی که روستایی ها تفنگ گرفته اند، او بدون هراس به کارش می رود.

او گفت باشندگان قریه های دیگر نیز به فکر تعقیب شیوه ساکنان دوتان می باشند.

او گفت: "فعلاً در بسیاری قریه ها جرگه جریان دارد تا مردم امنیت محل خودشان را بگیرند. اگر طالبان به منطقه بیایند، نیروهای افغان و ائتلاف به تعقیب آنها وارد می شوند، و زمانی که نیروهای افغان و ائتلاف بیایند درانصورت طالبان بخاطر جنگ با آنها می آیند- ازینرو بهترین راه حل این است که به هیچ یکی ازانها اجازه ندهیم."

زیرنویس عکس: ساکنان مارجه می گویند، باوجود کمپاین ائتلاف به منظور بیرون راندن طالبان، این منطقه هنوز در برابر تهدیدهای طالبان آسیب پذیر می باشد (عکس: رسانه های آیساف)