برنامه آموزش مجدد حرفوی برای شورشیان ناکام ماند
برنامه آموزش مجدد حرفوی برای شورشیان ناکام ماند
ساحل منگل
نتایج یک تحقیق انستتیوت گزارشدهی جنگ وصلح افغانستان نشان داد که یک برنامه آموزش مجدد حرفوی برای شورشیان، سابق در جنوب شرق افغانستان « پکتیا » به صورت جدی به ناکامی مواجه شدهاست.
ازجمله 170000 دالرآمریکایی بودجه این برنامه 120000 دالر آن به مصرف نرسیده است. مقامهای این ولایت می گویند که تخطیهای بزرگی را دراجرای این پروژه یافتهاند و آنها را به مقامهای بالاتر درکابل گزارش داده اند و اما تاکنون کابل دراین مورد اقدامی نکرده است.
وزارت کارو اموراجتماعی افغانستان برای این پروژه هشت ماهه که قراربود در ولسوالی سید کرم پکتیا اجرا شود مبلغ 250000 دالر را اختصاص داده بود. تطبیق پروژه در ماه می سال 2012 شروع شده بود.
یک نهاد غیرحکومتی به نام «موسسه ارایه خدمات معتبر تعلیم و تربیه» {ROSSA} با این وزارت قراردادی را جهت ارایه خدمات آموزش حرفوی برای 200 تن از شهروندان این ولایت بسته بود. این برنامه بخشی از برنامههای دولت برای مساعد کردن راههای پیوستن شورشیان سابق به زندگی عادی بود تا آنها میل برگشت جنگ را کنار بگذارند.
سند درخواستی « پروپوزل» این پروژه که انستتیوت گزارشدهی جنگ و صلح افغانستان نیز آن را بدست آورده است نشان میدهد که این موسسه توافق کرده تا 10 باب کورس آموزش های حرفوی را ایجاد کرده و به شاگردان نجاری، خیاطی، نلکشی ، برقکشی و ترمیم ماشین موتر را بیاموزاند.
قراربود که این پروژه بعد از دو ماه استخدام افراد و اتخاذ آمادگیها به مرحله تطبیق برسد. همچنان باید برای هرشاگرد ماهانه 100 دالر و برای استادان 300 دالر داده میشد. علاوه برآن مبلغ 12000 دالرآمریکایی برای خریداری وسایل کاری اختصاص یافته بود.
بعدازاین که شاگردان شش ماه را دراین کورس ها آموزش می دیدند باید مطابق به حرفه برای آنها وسایل کاری داده میشد تا بتوانند به صورت مستقلانه کارکنند. بودجه اختصاصی برای این کار 20000 دالر درنظرگرفته شده بود که آن بصورت مجزاء مشخص شده بود.
ریاست کارو اموراجتماعی پکتیا مبلغ 170000 دالرآمریکایی را به حساب این موسسه انتقال داد تا با آن پروژه را شروع کنند. درضمن ریاست اقتصاد این ولایت مبلغ 80000 دالر را تا تکمیل برنامه های آموزشی نزد خود نگهداشت.
تحقیقات انستتیوت گزارشدهی جنگ و صلح افغانستان نشان داد که این موسسه صرفاً 50000 دالر از جمله 170000 دالر قبلاً اخذشده را به مصرف رسانیده است. درعین زمان اغلب اوقات به شاگردان و استادان پول داده نشده و هم چنان صنف های آموزشی بدون ابزار و وسایل ضروری پیش رفته اند.
یک مقام محلی ادعا کرد که شاگردان این کورس ها شامل افرادعادی این ولسوالی اند نه از جمله شورشیان سابق ولسوالی سیدکرم.
ولسوال سیدکرم، نیازمحمد کریم به انستتیوت گزارشدهی جنگ و صلح گفت که وی یک دوسیه 20 صفحه ی از عرایض شاگردان و استادان علیه این موسسه را طی سه ماه اول این پروژه دریافت کرده است. به گفته وی تمام شکایات یک موضوع را بیان می کرد. به قول کریم:«دراین کورس ها هیچ کاری نیست؛ جزء فساد اداری.»
انستتیوت گزارشدهی جنگ و صلح افغانستان نسخه کاپی تمام این عرایض را در دست دارد.
کریم گفت:«دراین موسسه فساد زیاد صورت گرفته، حتی برایاستادان و شاگردان پول حق الزحمه ماهوار پرداخت نشده است.»
درماه جولای 2012 کریم این قضیه را به ریاست کارواموراجتماعی ، ریاست اقتصاد وهم دفترمقام ولایت پکتیا گزارش داد وازآنها خواست تا فعالیت این کورس ها را به تعلیق درآورند .
کریم دراین گزارش نوشته است:«فعالیت های موسسه ROSSAشفاف نیست. به شاگردان پول داده نمی شود و درصنفها وسایل کاری وجود ندارد. کارمندان این موسسه برسرکار حاضر نیستند و همچنان برای شاگردان و استادان تقسیم اوقات کاری وجود ندارد. این کورس ها که در ولسوالی سید کرم واقع می باشند باید هرچه عاجل به تعلیق درآیند.»
جمعه خان همدرد والی پکتیا درسپتامبر 2012 باتوجه به گزارش کریم به ریاست کار و اموراجتماعی پکتیا اینگونه امر نوشت:«به تعقیب عرایض باشندگان سید کرم باید این ده کورس به تعلیق درآیند.»
این ریاست بنابراحکام والی به موسسه امر داد تا کارهایش را به تعلیق درآورد؛ اما این موسسه ازاین امر پیروی ننمود.
عبدالصمد مصلح رییس ریاست کارو امور اجتماعی ولایت پکتیا تایید نموده که اداره وی نتوانسته به صورت درست از برنامه های حرفوی این موسسه نظارت کند.
وی گفت:« زمانیکه ما خواستیم به این کورسها برویم، آنها رویه های غیرقانونی درمقابل ما نشان دادند.» مصلح ادامه داد که در زمان رفتن به سید کرم جهت ملاقات با این شاگردان و استادان « با چشم خود دیدم که درصنف ها وسایل کاری وجود نداشت تا استادان با آنها به شاگردان کار نشان بدهند.»
وی این قضایا را برای مدیران عالیرتبه درکابل گزارش داده است ، اما آنها هیچ اقدامی درزمینه ننموده اند.
وقتی از او سوال شد که چرا ریاست وی در این ارتباط دست به اقدام عملی نزده است، گفت:«ما کدام قدرت اجرایی مانند پولیس نداریم تا موسسه مذکور را به زور جلب میکردیم و یا ما به آنها میگفتیم که تمام معاشات شاگردان واستادان را باید بپردازید.»
وی افزود:«این کارمندان موسسه روسا است که دزدی و فساد کرده اند نه ریاست ما.»
وزارت اقتصاد افغانستان مسوول نظارت وارزیابی فعالیتهای موسسات غیرحکومتی است ، این درحالیست که رییس ریاست اقتصاد این ولایت، محفوظ احمد اعتراف نمود که دراین پروژه فساد بزرگ صورت گرفته است.
احمد گفت که وی ازاین فساد زمانی خبرشد که آن موسسه برایش سند جعلی فرستاده بود. محفوظ احمد از اداره مرکزی خواست تا درمقابل این موسسه اقدامات قانونی را روی دست بگیرد، اما«از اینکه کابل کدام اقدامی نکرد، این مساله تاامروز مسکوت باقی ماند.»
انستتیوت گزارشدهی جنگ و صلح افغانستان با شش تن از شاگردان مصاحبه کرد. این شش تن از نبود وسایل و عدم پرداخت پول شکایت داشتند.
محمدالله یک شاگرد ازصنف نجاری گفت که به وی نه مواد لازم برای کار و نه وسایلی داده شد تا با آنها تمرین و کار کند.
وی با افزودن این نکته که «باورکنید، ما حتی یک میخ نداشتیم» گفت:«من در تمام کورس با دو دانه میخ و دو چکش کارکردم.»
گل محمد که یکی از صنف های بیست نفری ترمیم ماشین موتر را اداره می کرد گفت که وی صرفاً توانست بعد ازچندین بار شکایت به دفتر ولسوال کریم صرفاً صد دالر را به دست آورد.
احمد و مصلح به انستتیوت گزارشدهی جنگ و صلح گفتند که شاگردان این کورس ها از میان افراد شورشی سابق که به پروسه صلح پیوسته باشند انتخاب نشده اند ، درحالیکه این پروژه برای شورشیان برنامه ریزی شده بود.
مصلح گفت:«اگرصادقانه بگویم، آنها این کار را نکردند. واقعیت این است که ما بالای این موسسه صلاحیتی نداشتیم.»
انستتیوت گزارشدهی جنگ و صلح افغانستان به عنوان نمونه از میان 200 شاگرد با 18 تن آنها مصاحبه انجام داد. تمام آنها گفتند که کیفیت این کورس ها بسیار پایین بود و برای شان صرفاً ضیاع وقت بوده است.
نجیب الله 18 ساله باشنده قریه قندهارخیل شش ماه را در کورس برق کشی گذرانید؛ اما، وی به سبب نبود وسایل کاری هیچ چیزی را یاد نگرفته است.
وحیدالله یک شاگرد دیگر گفت که برای شاگردان بعد از چندین ماه هیچ چیزی به جز ازیک تیشه و یک چکش داده نشد.
انستتیوت گزارشدهی جنگ و صلح افغانستان شش بار تلاش کرد تا با دوکتور رومل، رییس موسسه روسا مصاحبه کند و اما هر بار برایش گفته شد که رومل فرصتی برای انجام مصاحبه ندارد.
بعد ازاینکه انستتیوت گزارشدهی جنگ و صلح افغانستان اسناد جمع آوری شده ی خود مبنی بردست داشتن این موسسه درفساد را به دوکتور رومل نشان داد وی یکی از کارمندانش را به نام مجیب الرحمن موظف کرد تا به عوض وی مصاحبه کند.
مجیب الرحمن تایید نمود که ازاین پروژه پول دزدی شده است و اما افزود که درین دزدی اشتباه مدیریت پروژه نیست.
وی قبل از بیان اینکه پول این پروژه از طرف دو کارمند این موسسه دزدی شده است، گفت:«ما قبول داریم که معاش این 200 شاگرد و 10 استاد برای چندین ماه از طرف موسسه پرداخت نشده و هم چنان مواد ووسایل ضروری برای شان خریداری نشده است.»
وی گفت وقتی اداره موسسه از این دزدی باخبرشد، به صورت فوری تخطی کنندگان- که او نخواست اسم شان را بیان کند- از کار اخرج نمود.
مجیب الرحمن هم چنان مقامهای دولت در پکتیا را متهم به اشاعه شایعات بدنام کننده درقبال این پروژه نمود. وی گفت که این شایعات وقتی به میان آمدند که موسسه از دادن رشوه به مقامهای محلی دولت دربدل ارایه گزارش تایید کننده کارهای موسسه به حکومت مرکزی، امتناع ورزید.
از مجیب الرحمن پرسیده شد که چرا نام مقامهای دخیل در قضیه را بیان نمی کند؟ وی درجواب گفت که اگر او این کار را بکند پروژه ضربه بیشتری می خورد و 80000 دالر آمریکایی که اکنون به دست ریاست اقتصاد پکتیا باقی مانده است به موسسه داده نخواهد شد.
مجیب الرحمن تایید نمود که شکایات و انتقادات درمورد این کورس ها زیاد است ، مگر گفت که هیچ تضمینی وجود ندارد که کارها همیشه مطابق برنامه اجرا شود. وی افزود:«پروژه ی ما کدام دکان تولیدی و یا فروش وسایل نبود.»
ساحل منگل یکی از خبرنگاران انستتیوت گزارشدهی جنگ و صلح در افغانستان است.
این گزارش ازجمله گزارش های انتفادی رسانه های افغان مرتبط به انستتیوت گزارشدهی جنگ و صلح افغانستان در پروژه ارزگان و ننگرهار است.
