طالع ‌بینی در کابل

سید رضایی روزها در یک غرفه چوبی واقع ناحیه دوم شهر کابل نشسته تعویذ نویسی و فال بینی می کند. او به نشانه مذهبی بودن، کلا سفید به سر دارد و می گوید که تعویذ نویسی و فالبینی را از پدراش به ارث برده است.

این مرد 42 ساله به آی دبلیو پی آر گفت: "وقتی طفل بودم، پدرم به مردم تعویذ می داد و من این هنر را از او آموختم. من فقط تا صنف دهم درس خواندم، بعد از آن شروع به کار کردم، چون پدرم فوت شد. من باید خانواده‌ام را از لحاظ مالی حمایت می کردم."

رضایی گفت که او هر روز حدود 15 مشتری دارد و برای هرکدام خدمات مختلف عرضه می کند.

او گفت: "من کف شناسی، طالع بینی و تعویذ نویسی می کنم تا به مردم کمک کنم و برای خانواده خود نیز کمک نمایم." او افزود که روز سه وقت (صبح، چاشت و شام) تعویذ می نویسم.

"در تعویذات من آیه های قرآن نوشته است که ماهیت شفابخش دارند."

در افغانستان جادوگری سابقه تاریخی طولانی دارد.

کف شناسان و طالع بینان مدعی اند که از قدرت فوق‌العاده برخوردار می باشند، و تعویذ نویسان متخصص می گویند به حل هرگونه مشکل از قبیل امراض، نازایی، وصلت عاشقان، پیدا کردن اشیای گم شده، انکشاف یا تخریب کاروبار قادر می باشند.

روش های آنان شامل پف کردن به صورت مشتریان، خراشیدن پوست شان با خار یا تیغ، ضربه زدن با چوب های نازک و تر، کشیدن نقش های هندسی، ترسیم اشکال مرموز یا کاپی کردن آیه های قرآن در تعویذ می باشد.

تعویذها با رهنمودهای ویژه داده می شود، از جمله اینکه باید زیر خاک گور شوند، سوختانده شوند یا در آب تر شده بعد آب آن به مشتری نوشانده شود. گاهی تعویذ دور گردن شخص مریض پیچانده یا زیر بالش گذاشته می شود.

اگرچه این کار در اسلام ممنوع قرار داده شده و در قانون افغانستان نیز منع شده، اما چنان در سنت های افغانستان جا گرفته است که به نظر می رسد بخشی از دین اسلام می باشد.

روحانیون هشدار می دهند که این اقدامات خلاف دساتیر اسلام بوده منجر به سوء استفاده شارلتان‌ها می گردد.

غیاث الدین، روحانی 55 ساله گفت: "هیچ شکی نیست که آیه های قرآن شفابخش اند، اما تنها زمانی که بصورت مستقیم از خداوند کمک خواسته شود."

"کسانی که تعویذ نوشته و می فروشند، عالم نیستند و درک درست از اسلام ندارند. آنها بی‌سواد بوده یا دانش بسیار کم دارند. مردم نباید با رفتن نزد آنان مرتکب گناه شوند... و کسانی که تعویذ می فروشند نیز گناه‌کار ی شوند."

اما رضایی ادعا کرد که آنان خدمت ارزشمندی ارایه می کنند.

او گفت: "کسانی که مشکل صحی دارند و داکتران قادر به تداوی شان نمی باشند، نزد من می آیند و من برایشان تعویذ می نویسم. من مبلغ خاصی طلب نمی کنم. آنها به قدر توان خود پول می پردازند. افراد پول دار 100 دالر می دهند، و کسانی که در خارج به سر می برند 300 تا 400 دالر از طریق بانک ارسال می کنند و من از طریق تلفون مشکل شان را حل می کنم."

او گفت مردم آزاداند که از افراد هم پیشه او انتقاد کنند.

"من باید چه کار کنم؟ کار خوب دیگر در کشور ما نیست. من از طریق تعویذ نویسی خانه‌ام را آباد کرده ام. خوشبختانه، مشتری زیاد دارم. کسانی که یک بار نزد می می آیند بار دیگر نیز می آیند و حتی اقارب شان را توصیه می کنند که نزد من بیایند. کسانی که به ما باور دارند باید نزد ما بیایند و اشخاصی که به ما اعتماد و باور ندارند نیاز ندارند که پیش ما بیایند."

در واقع، مشتریان از خدمات فال بینان بسیار خوشحال می باشند.

پری گل 30 ساله که از یک کوچه ای که تعویذ نویسان و فال بینان دکه دارند بر می گشت در راه برگشت با آی دبلیو پی آر صحبت کرد.

او گفت مادر شوهرش با استفاده از یک تعویذ او را جادو کرده بود. در نتیجه پری گل به انواع امراض دچار شده و هیچ گونه تداوی طبی بالایش اثر نداشت.

"بارها پیش داکتر رفتم، اما صحت ام بهتر نشد. یک روز عمه ام پیشنهاد کرد که پیش تعویذ نویس بروم، چون فکر می کرد کسی مرا جادو کرده است. من نزد ملا شمشیری مشهور در تایمنی رفتم. او 300 دالر از من گرفت، و حالا خوب شده ام."

روابط عاشقانه منبع دیگر درآمد تعویذ نویسان و فال بینان و طالع بینان می باشد، بخصوص وقتی جوانان در ازدواج دچار مشکل می شوند.

حشمت الله نوید 20 ساله که محصل یک دانشگاه خصوصی در کابل می باشد، ساعت ها انتظار کشیده تا آغا صاحب، تعویذ نویس مشهور را ملاقات کند.

او گفت که عاشق یک هم صنفی اش شده که خانواده اش مخالف ازدواج شان می باشد.

نوید برای جلب رضایت پدر معشوقه اش به جادو روی آورده است.

او گفت: "این اولین بار است که دست به این کار زده ام، و می دانم که گناه است ولی مجبورم که این کار را بکنم. آغا صاحب پول زیاد نمی گیرد. حتی اگر مبلغ کوچکی به او به شکل تهفه بدهم، چیزی نخواهد گفت."

نوید گفت به کس دیگری این کار را توصیه نمی کند.

"نمی خواهم کسی دیگر کار مرا انجام دهد، چون می دانم که این کار اسلامی نیست و نمی خواهم شخص دیگر مثل من این گناه را مرتکب شود."

برخورد حکومت برای برچشیدن فال بینان

جمشید رسا، روانشناسی که در یک کلینیک خصوصی کار می کند، تایید کرد که این روش های سنتی ممکن است اثر تسکینی داشته باشد، بخصوص برای کسانی که دچار اضطراب عاطفی یا مشکلات روانی می باشند.

"بعضی افراد که دچار تشویش یا اضطراب می باشند نزد تعویذ نویسان می روند چون باور دارند که تعویذ اثر خواهد کرد. بصورت تصادفی، عده ای صحت یاب می شوند، اما این اتفاق برای هر شخص نمی افتد."

او مدعی شد که مراجعه به طبابت مدرن بهتر از رفتن نزد طالع بینان و بدوش گرفتن خطر آسیب های جدی می باشد.

"اگر کسی مشکل روانی دارد، امروز او را می توان تداوی کرد و با استفاده از دوا علایم مریضی را کنترل کرد، چون علم علت همه این امراض را تشخیص و شناسایی کرده است. این نادرست است که شخص دچار مشکل روانی به تعویذ نویس مراجعه کند."

طالع بینی و کارهای شبیه آن در افغانستان غیرقانونی می باشد، و تنها علمای اسلامی حق دارند تعویذ نوشته و بفروشند.

وزارت حج و اوقاف اخیراً تلاش هایی را برای مبارزه با فال بینان و تعویذ نویسان را آغاز کرده است. این اقدام پس از اتفاق خشونتبار مارچ 2015 روی دست گرفته شد که در آن یک خانم جوان بنام فرخنده از سوی مردم در کنار زیارت شاه دوشمشیره در کابل با لت و کوب به قتل رسید.

او علیه یک تعویذ نویس اعتراض کرده بود و تعویذ نویس او را متهم به سوزاندن نسخه قرآن نموده بود.

مولوی شفیق الله از وزارت حج و اوقاف به آی دبلیو پی آر گفت که اخیراً فعالیت 250 تعویذ نویس و فال بین را متوقف کرده اند.

مقامات وزارت حج و اوقاف گفتند که در همکاری با پولیس و حقوق دانان محلی برای شناسایی تعویذ نویسان  فال بینان کار می کنند.

شفیق الله گفت: "عده ای واقعاً علمای خوبی هستند و آیات قرآن را در تعویذ خود استفاده می کنند، اما تعدادی دیگر تقلب کاری می کنند. هیات ما تحقیق می کنند تا میان علما و تقلب کاران تفکیک گردد بعد طبق پروسیجری که داریم اقدام می کنند."

او گفت تعویذ نویسانی که کارشان مطابق شریعت باشد اجازه خواهند داشت تا کارشان را ادامه دهند.

سید فریدون عابدی، رئیس تحقیقات جنایی قوماندانی امنیه کابل گفت: "وزارت حج و اوقاف وظیفه دارد تا اینگونه فعالیت ها را متوقف سازد."

او گفت که ریاست او در همکاری نزدیک با مقامات مذهبی کار می کند.

"کمیسیون توانسته است تعداد زیاد تعویذ نویسان را در دکان ها و خانه های شان که محل کارشان بود، دستگیر کنند. کمیسیون دکان های آنان را نیز بسته کرده و این تلاش ادامه خواهد یافت."

این سنت ها بخشی از فرهنگ افغانستان شده اما مردم خوشحال اند که پولیس در نهایت دست به توقف کار تعویذ نویسان زده است.

مونسه 28 ساله ده سال قبل ازدواج کرده اما هنوز حامله نشده است.

او گفت اگرچه شخص تحصیل کرده است، اما به امید مادر شدن پول زیادی برای تعویذ نویسان و کف شناسان پرداخته است.

"در افغانستان، پاکستان و هند پیش داکتران زیاد رفتم و برای حل مشکل ام از آنان کمک خواستم. نزد تعویذ نویسان نیز رفتم و آنان از من پول، مرغ، گوسفند، نقره و ابریشم خواستند تا مشکل ام را حل کنند. اما، هیچ یکی از اینها موثر تمام نشد و همه چیز بیهوده و غیر موثر ثابت شد."

مونسه حالا به تلخی از تصمیم اش برای کمک خواستن از تعویذ نویسان ابراز تاسف می کند، و آرزو دارد پول هایش برگردد.

"تعویذ نویسان همه داشته و همه دارایی ام را از من گرفتند. آنها دزداند. حکومت باید آنها را مجازات کند، چون با سوء استفاده از کلام خداوند مردم را فریب می دهند."