زنان زندانی از زورگویی شکایت دارند

گزارش از آرزو محمدی

زندانیان یک محبس زنانه در ولایت بغلان در شمال شرق افغانستان می گویند فرهنگ زورگویی و بدرفتاری در داخل زندان زندگی آنان را تلخ کرده است. اگرچه در زندان یک صندوق شکایت وجود دارد که زندانیان میتوانند  بدون ذکر نام شکایت شانرا درج  کنند ، اما زنان می گویند آنان از ترس انتقام محافظان و زندانیان قدرتمند نمی توانند شکایت رسمی درج کنند.

فعلاً در بخش زنانه این زندان به تعداد 28 زندانی به سر می برند که تعدادی از آنان کودکان خوردسال با خود دارند. در زندان های افغانستان معمول است که کودکان در کنار مادران شان زندگی کنند، هرچند امکانات رفاهی برای  این اطفال  مهیا نیست.

خانم سی ساله ای که  منتظر محاکمه به جرم قتل است، می گوید که برخې زندانیان ارتباط نزدیک با مقامات زندان دارند که از این روابط استفاده سو می کنند.

او به آی دبلیو پی آر گفت: "این زنان دیگران را مجبور می کنند که برای شان کار کنند. آنان به داخل زندان موبایل می آورند و زندانیان را مجبور به خرید آنها می کنند. کسی را که سرپیچی کند لت و کوب می کنند."

او ادامه داد که این زندانیان زورمند علاوه بر زورگویی بالای زندانیان آسیب پذیر، زمینه سوء استفاده جنسی را برای محافظان زندان مساعد می سازند.

او گفت: "زنانی که با مقامات زندان روابط دارند، زنان را جبراً وادار به رابطه با زندانبان ها می کنند. یک خانم زندانی از سوی مقامات مرد زندان نیز مورد تجاوز قرار گرفته است."

او گفت که از ترس انتقام نمی تواند نام یکی از این زنان یا زندانبان ها را بگیرد.

زن دیگری که بیست و چند سال عمر دارد در جریان سال گذشته صرفاً به دلیل فرار از خانه در زندان بغلان زندانی شده است  از یک زندانی که حدود پنجاه سال عمر دارد به عنوان کسی یاد اور شد  که با زندانیان دیگر بدرفتاری می کند، او گفت: "وقتی نماز می خوانم، مسخره ام می کند. وقتی غذا می خورم او بالایم می خندد و می گوید مثل حیوان نان می خورم. او تهدیدم می کند تا از همه اوامرش پیروی کنم. من شکایت نمی توانم، چون او حمایت مقامات زندان را با خود دارد."

 فرار از خانه "جرم اخلاقی" پنداشته می شود و این جرم بصورت کلی شامل حال زنانی می شود که متهم به روابط غیرمشروع  جنسی، ترک خانه یا سرپیچی از ازدواج  هستند  اینها تخلفاتی نیستند که در قانون جزا تعریف شده باشند، اما معمولاً محاکم کسانی را که مرتکب اعمال یاد شده باشند، محکوم به مجازات می کنند.

یک زندانی دیگر نیز ادعاهای مشابهی را مطرح کرد، اما خانمی که در این قضیه متهم گردید، ادعای زورگویی را رد کرد و گفت که این ادعاها دروغ است.

او به آی دبلیو پی آر گفت: "من با هر کس رابطه خوب دارم. وقتی زنان دیگر را از کار زشت منع می کنم آنان از من نفرت پیدا می کنند. من مسن تر از آنانم و وظیفه ام می دانم که نصیحت شان کنم. من علیه هیچ کسی خشونت نکرده ام."

زمانی که گزارشگر آی دبلیو پی آر زندان را ترک کرد، زن ناشناسی به او زنگ زد و گفت که او یک زندانی است و از یک تلفون قاچاقی استفاده می کند. او مدعی شد که قبل از آمدن گزارشگر آی دبلیو پی آر، مسوولان زندان تهدید کرده بودند که اگر کسی نسبت به وضعیت زندان یا رفتار زندانبان ها شکایت کند، مجازات خواهد شد.

آن زن ناشناس در عین حال مدعی شد که زندانبان ها مرتکب آزار جنسی  برخی زندانیان می شوند.

محمد حنیف حیدری رییس زندان گفت که این ادعاها کاملاً بی بنیاد است. او به آی دبلیو پی آر گفت که زندانبان ها فضای آرامی را در زندان تامین کرده و تلاش می کنند که به زندانیان خوب رسیدگی شود.

او گفت: "ما شاهد زورگویی یا بدرفتاری در زندان نبوده ایم. ما نمی گذاریم زندانیان یک دیگر را لت کنند. بعضی وقت ها زندانیان باهم برسر اطفال دعوا می کنند؛ این مسایل در هر محیط خانوادگی اتفاق می افتد. فکر می کنم خصومت میان برخی زنان باعث شده است که شکایت کنند و چنان ادعاهایی را مطرح نمایند."

حیدری افزود که یک صندوق شکایات موجود است تا زندانیان اگر خواسته باشند به مدیران زندان از هرگونه مشکلات بدون فاش شدن نام شان اطلاع دهند. اما نگرانی هایی در ارتباط به مسایل صحی مطرح شده اند که فوراً به آنها رسیدگی شده است.

شفیقه سپهر، نماینده کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در ولایت  کندز گفت وقتی اداره آنان زندان بغلان را بررسی نمود، زندانیان هیچ شکایتی نداشتند.

او درمورد شکایات رسیده به آی دبلیو پی آر گفت: "من  نه می توانم تایید کنم و نه میتوانم  رد کنم ".

سپهر گفت که خشونت معمولاً در میان زندانیان یک مشکل است و در نتیجه افزایش نفوس زندانیان این مشکل وخیم تر شده است.

او گفت: "دلیل خشونت میان زنان زندانی این است که آنان جای کافی برای نگهداری کودکان یا اشیای شان ندارند. اتاق خاص برای خوا ب  کودکان موجود نیست و بیشتر خشونت ها به دلیل این مسایل خانوادگی اتفاق می افتد."

اورانوس عاطفی مدیر عدلی ریاست امور زنان بغلان تایید کرد که حضور کودکان خوردسال باعث می شود که مادران باهم دعوا کنند.

او افزود: "زندانیان زیر فشار روحی  می باشند.

عاطفی گفت که هرچند دفتر او شکایتی از زندانیان بغلان دریافت نکرده است،  اما  مسوولان وظیفه دارند تا به زندانیان  توضیح دهند  که حقوق و وجایب شان کدام ها می باشند.

نور ضیا ایماق عضو شورای ولایتی بغلان به آی دبلیو پی آر گفت که ادعاهای بدرفتاری برای او قابل باور می باشد.

او در ادامه افزود: "به عنوان یک مدافع حقوق زنان، چندین بار از وضعیت زندان ها احوال گرفته ام، ولی آنان هرگز شکایتی از این نوع خشونت یا بدرفتاری توسط مقامات زندان نداشته اند. نمی دانم که آنها شکایت  ندارند  یا به دلیل ترس این کار را نکرده اند."

عبدالقیوم شریعتی یک کارشناس امور حقوقی در بغلان گفت مطالعات اخیر از سوی نهادهای حقوق بشری حاکی از افزایش  خشونت علیه زنان بخصوص در داخل زندان هاست.

وی گفت "زورگویان زندان که اکثراً از سوی دسته هایی در داخل و خارج از زندان حمایت می شوند دیگران را جبراً وادار به خدمت از خود می کنند. بطور مثال آنان باید غذا یا جای شان را به زورگویان بدهند. لباس های شان را بشویند و دیگر کارهای روزمره خورد و کلان انها را انجام دهند. در غیر آن با خشونت مواجه می شوند."

شریعتی نبود نظارت رسمی را عامل اصلی این بدرفتاری ها خواند  افزود: "مدیریت ناسالم حکومت باعث خشونت در زندانها می شود."

آرزو محمدی گزارشگریست در ولایت بغلان که از سوی آی دبلیو پی آر تربیت شده است.