شکایت خبرنگاران ننگرهار از مشکل تراشی های مقامات حکومتی

گزارشی از هجرت الله اختیار

گزارش شماره 412

10 اکتوبر 2011

خبرنگاران در ولایت  شرقی ننگرهار، مقامات حکومت محلی را متهم می کنند که گویا بطور سیستماتیک مانع دسترسی آنان به معلومات می گردند.

متخصصان رسانه ای ولایت ننگرهار در جلسه ای که از سوی دفتر ولایتی آی دبلیو پی آر در شهر جلال آباد برگزار شده بود، ابراز نگرانی کردند.

عبدالموید هاشمی، مسوول کمیته دفاع خبرنگاران ولایت ننگرهار گفت: "در سراسر کشور و در ننگرهار به قانون احترام نمی شود. ما از خبرنگاران شکایت هایی را شنیده ایم که برخی مقامات با آنان بدرفتاری کرده و آنها را تهدید به مرگ نموده اند."

طاهر ساپی گزارشگر تلویزیون شمشاد گفت که خود آقای هاشمی از سوی یک مقام حکومتی در ولایت لغمان تهدید شده و برایش گفته شده بود که قیمت سرش "200 هزار افغانی و دو متر زمین" است.

لعل پاچا آزمون، گزارشگر صدای امریکا گفت که به نظر او تعداد زیاد مقامات ننگرهار دستور گرفته اند تا با مطبوعات صحبت نکنند، و عده ی نیز با بهانه ی سری بودن از دادن معلومات ابا می ورزند.

او گفت: "مسوولان باید فرق میان اسناد سری و معلومات را درک کنند، اما آنها معلومات عادی را نیز اسرار می خوانند."

معمولاً به رشد رسانه ها و آزادی بیان بعنوان شواهد توسعه افغانستان از سال 2001 تاکنون اشاره می شود. اما خبرنگاران می گویند که گاهی آنها بخاطر حفاظت از جان خود و خانواده های شان مجبور به خود سانسوری می شوند.

از مقامات محلی نیز به این جلسه در دفتر آی دبلیو پی آر دعوت شده بود، اما آنها شرکت نکردند. اما احمد ضیا عبدالزی، سخنگوی گل آغا شیرزوی والی ننگرهار به آی دبلیو پی آر گفت که اداره ولایتی حاضر است معلومات را با رسانه ها شریک سازد.

او گفت: "ما به همه ی مسوولان بطور رسمی و غیر رسمی گفته ایم تا معلومات را به منظور اطلاع مردم ازانچه در ننگرهار اتفاق می افتد، با رسانه ها شریک سازند."

عبدالزی این ادعای خبرنگاران را که برخی مقامات اجازه ندارند بدون اجازه والی با رسانه ها مصاحبه کنند، رد کرد.

او گفت: "مسوولان برخی نهادها ممکن است حاضر نباشند به سوالات خبرنگاران پاسخ دهند و یا قادر به این کار نباشند، لذا بهانه می آورند."

هجرت الله اختیار، تهیه کننده ی این گزارش، تجربه خودش را در تلاش به مصاحبه با یکی از مسوولان بلند پایه ریاست معادن و صنایع بیاد می آورد.

وقتی آن مقام حکومتی آقای اختیار را دید، پرسید: "آیا برای مصاحبه آمده ای؟ از دفتر والی مکتوب داری؟ اگر نامه داری بفرما. اگر نداری، هیچ راهی وجود ندارد- خدا حافظت. ما اجازه نداریم که مصاحبه کنیم."

بعد ازان اختیار به سخنگوی والی تلفون کرد و او دستور مصاحبه را داد و در نتیجه مقام مذکور نیز "با خوشی" حاضر به مصاحبه گردید.

اورنگ صمیم، رییس اطلاعات و فرهنگ از مسوولانی که با خبرنگاران مصاحبه نمی کنند، انتقاد کرد، و وعده داد تا موضوع را در جلسه داخلی مطرح کند.

او گفت: "تصمیم گرفته ام که یک نشست خبرنگاران و نویسندگان را هر ماه برگزار کنم. من پیشنهاد خواهم کرد... تا ورکشاپی در مورد معلومات سری برای مقامات برگزار شود و آنها دیگر به بهانه سری بودن مانع خبرنگاران نشوند."

ساپی، آقای امان الله امرخیل قوماندان پولیس مرزی را متهم کرد که او را به کنفرانس های مطبوعاتی دعوت نمی کند.

ساپی گفت: "او مرا در کنفرانس های خبری دعوت نمی کند و برایم معلومات نمی دهد. نمی دانم به کی شکایت کنم."

آقای ادریس محمد، سخنگوی زون یک پولیس مرزی نیز تایید کرد که ساپی از دسترسی به معلومات محروم شده است.

او گفت: "قصه ازین قرار است که ما دستاوردهایی داشتیم و جنرال امین الله کنفرانس مطبوعاتی را برای دادن معلومات دعوت کرد. اما این خبرنگار به آن کنفرانس نیامد؛ در عوض او رفته از سایر افسران پولیس معلومات جمع آوری نمود. از همین رو جنرال بالای او قهر شد."

محمد گفت که در زمینه پولیس مرزی، تنها رییس صلاحیت مصاحبه با مطبوعات را دارد. او توضیح داد: "وزارت داخله تنها به جنرال امین الله اجازه ی مصاحبه را داده است، زیرا اکثر افسران پولیس بی سوادند و در مورد کشورهای همسایه اظهارات احساساتی می کنند، و این اظهارات ممکن است بر روابط ما با آن کشورها آسیب برساند."

خبرنگارانی که دران جلسه اشتراک کرده بودند پذیرفتند که خود خبرنگاران نیز تاحدودی مقصر اند.

ارشاد رغند، خبرنگار تلویزیون ژوندون گفت: "برخی خبرنگاران ما نیز برخورد شرم آور دارند. عده ای برای 5 ماه تمام معاش دریافت نکرده اند و به همین خاطر در بدل نشر گزارش هایی به نفع مسوولان، از آنها پول می گیرند."

او که در جلسه ی دفتر آی دبلیو پی آر صحبت می کرد، اظهار داشت: "چرا تعداد زیاد خبرنگاران امروز درینجا حاضر نشده اند؟ اگر یک مسوول دولتی مهمانی را دایر نماید، آنها دویده به مهمانی حاضر خواهند شد و اقارب خود را نیز خواهند آورد."

رغند گفت که خبرنگاران باید در برابر مقامات حکومتی و جنگ سالارانی که خبرنگاران را نادیده می گیرند موضع واحد بگیرند و بکوشند تا احترام دیگران را جلب کنند.

هاشمی تایید کرد که خبرنگارانی که از اخلاق خبرنگاری بی بهره اند باعث کسر شان این حرفه می شوند و رسانه ها باید در استخدام افراد بسیار محتاط باشند.

هجرت الله اختیار گزارشگریست در ولایت ننگرهار که از سوی آی دبلیو پی آر تربیت شده است.